De statutair bestuurder en ontslag

De rechtspositie van de statutair bestuurder van (onder meer) de NV, de BV en van de stichting wijkt af van die van een “gewone werknemer”. Hieronder wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste verschillen. Mocht u na het lezen van dit overzicht nog vragen hebben, neemt u dan gerust contact met ons op.

Preventieve ontslagtoets: geldt niet voor bestuurders
De statutair bestuurder is op twee manieren met de onderneming (geldt m.m. ook voor de stichting) verbonden: via de vennootschapsrechtelijke band en via de arbeidsrechtelijke band. De Hoge Raad heeft bepaald dat wanneer de vennootschapsrechtelijke band wordt beëindigd door een besluit van het daartoe bevoegde orgaan (meestal de vergadering van aandeelhouders), de arbeidsrechtelijke band eveneens wordt verbroken. Daarvoor is geen toestemming van het UWV of (ontbinding door) de rechter nodig. Dit is anders als partijen dat zijn overeengekomen of wanneer er sprake is van een opzegverbod*. Toestemming van het UWV of (ontbinding door) de rechter is niet vereist voor ontslag van de (NV, BV, vereniging, coöperatie) bestuurder en ook niet (meer) bij ontslag van een stichtingsbestuurder.

*let op: aangezien de Wet ervan uitgaat dat werknemers niet mogen worden ontslagen in geval van ziekmelding vóór de indiening van een ‘officieel ontslagverzoek’ (UWV/rechter), heeft ziekmelding nà ontvangst van een uitnodiging voor een vergadering van aandeelhouders een blokkerend effect!

Aanzegplicht: bij einde of voortzetting tijdelijk contract
Bij een tijdelijke arbeidsovereenkomst van 6 maanden of langer moet er tenminste één maand voor het einde van de arbeidsovereenkomst te worden aangezegd: de werkgever informeert de werknemer daardoor tijdig over het wel of niet voortzetten van de arbeidsovereenkomst en zo ja, onder welke voorwaarden. Deze aanzegplicht geldt ook ten opzichte van een statutair bestuurder.

Redelijke grond voor ontslag en billijke vergoeding
Net als voor iedere andere werknemer, kan de werkgever de arbeidsovereenkomst met een statutair bestuurder alleen opzeggen (dmv ontslagbesluit door AvA) indien daarvoor een redelijke grond (7:669 BW) bestaat. Hierin verschilt de positie van de bestuurder  niet van andere werknemers. Echter, een bestuurder kan geen herstel van zijn arbeidsovereenkomst vorderen en is – naast de transitievergoeding – aangewezen op een eventuele billijke vergoeding indien:
1) een redelijke grond voor opzegging ontbreekt, of
2) de opzegging het gevolg is van ernstig verwijtbaar handelen of nalaten van de werkgever.

Bedenktermijn: niet van toepassing op BV en NV bestuurder
Ingeval van schriftelijke instemming met een opzegging of het sluiten van een vaststellingsovereenkomst (VSO) kan een ‘gewone’ werknemer binnen een bedenktermijn van 14 dagen zijn instemming herroepen of de VSO ontbinden, zonder opgaaf van reden. Dit geldt niet voor de statutair bestuurder. Deze heeft geen herroepings-/ontbindingsrecht. Dat heeft mede te maken met het feit dat hij ook geen herstel van zijn arbeidsovereenkomst kan vorderen. Let echter op: de stichtingsbestuurder heeft dit recht weer wèl!

Transitievergoeding: geldt ook voor bestuurders
Het recht op een transitievergoeding geldt ook voor bestuurders, mits zij aan de vereisten voldoen.
Uitzondering: de bestuurder van een beursgenoteerde onderneming (NV). Deze wordt geacht niet op basis van een arbeidsovereenkomst werkzaam te zijn.

In de praktijk wordt regelmatig een vergoeding al overeengekomen in de arbeidsovereenkomst (‘golden parachute’), waarbij kan worden afgesproken dat de eventuele transitievergoeding wordt geacht daarin te zijn opgenomen.

SAMENVATTING
Ontslaggrond: de ‘gewone’ redelijke gronden. Het is niet mogelijk om herstel van de arbeidsovereenkomst te vorderen.
Bedenktermijn: niet van toepassing op bestuurders van BV of NV.
Transitievergoeding: van toepassing, tenzij bestuurder van een beursgenoteerde onderneming (NV).
Preventieve ontslagtoets: geen toestemming van UWV of rechter nodig.

.