Twee bijzondere arbeidsovereenkomsten

1. Statutair directeur

2. Tips voor de statutair directeur

3. Expat – terug naar Nederland

4. Tips voor de expat

1. Statutair directeur (BV of NV)

Een statutair directeur heeft een aparte arbeidsrechtelijke positie. Hij kan worden ontslagen door de Algemene Vergadering van Aandeelhouders (AvA) of soms door de Raad van Commissarissen (RvC). Een procedure via het UWV of de rechter is niet nodig. Een (geldig) besluit van de AvA (of RvC) is voldoende om op te zeggen met inachtneming van de geldende opzegtermijn.

Het is van groot belang om eerst te achterhalen of u “echt” statutair directeur bent of een ‘gewone’ werknemer die als directeur is ingeschreven in het Handelsregister. Daarvoor zijn een aantal zaken van belang:

1. Bent u officieel benoemd door de AvA (RvC) en is er een (al dan niet) schriftelijk benoemingsbesluit?
2. Hebt u zich zelf ingeschreven bij de KvK als bestuurder of heeft bijvoorbeeld de aandeelhouder (of Holding) dat gedaan?
3. Hebben alle aandeelhouders het inschrijvingsformulier ondertekend of hebt u het alleen getekend?
4. Ondertekent u de jaarstukken van de onderneming persoonlijk?
5. Is er voor (of door) u een bestuurdersaansprakelijkheidsverzekering afgesloten?

Een geldig benoemingsbesluit met een inschrijving bij de KvK is meestal voldoende om aan te nemen dat u statutair directeur (bestuurder) bent.

Een statutair directeur dient te worden uitgenodigd voor de ontslagvergadering van de AvA of RvC en heeft daarin ook spreekrecht. Het is raadzaam om u daarbij te laten bijstaan door een deskundige. Meestal is er dan meteen ruimte en gelegenheid om een regeling af te spreken.

Na zijn ontslag heeft de statutair directeur (als er niets geregeld of afgesproken is) nog recht op de Transitievergoeding en (mogelijk ook) op een ‘billijke vergoeding’.

De ervaring leert dat een goede regeling vrijwel altijd mogelijk blijkt omdat men geen moddergevecht in de publiciteit wil.

Naar boven

2. Tips voor de statutair directeur

• Weet u wel zeker dat u een “echte” statutair directeur bent (bent u benoemd door de AvA/RvC en is er een benoemingsbesluit)? De enkele inschrijving als zodanig in de Kamer van Koophandel (KvK) is niet voldoende. Controleer de Statuten van het bedrijf en uw arbeidsovereenkomst. Vraag bij de KvK een kopie van het inschrijvingsformulier op.
• Als u een ontslag(-vergadering) voelt aankomen of u bent al opgeroepen daarvoor, overweeg dan om u ziek te melden (ga zonodig eerst even langs de huisarts). Zolang u ziek bent hebt u de “gewone” ontslagbescherming en kan de werkgever alleen via de rechter (rechtbank) ontbinding vragen.
• Hebt u in uw arbeidsovereenkomst een zogenaamde schadeloosstellingsclausule? Zo ja, dan hebt u een prima onderhandelingspositie voor een nette regeling.
• Grotere ondernemingen (zeker de beursgenoteerde) willen ontslag van hun directeuren graag buiten de rechter (en de pers) om regelen. Maak daarvan gebruik!
• Houd er rekening mee, dat – afgezien van uw computer en e-mail – uw ingediende onkostendeclaraties volledig worden onderzocht op onregelmatigheden en dat zelfs de kleinste gedeclareerde (mogelijke) privé onkosten u kwalijk kunnen worden genomen!
• Zorg ervoor dat u zeker weet wie uw vrienden en wie uw vijanden zijn binnen het bedrijf, de RvC en/of de AvA. Kunt u uw secretaresse (nog) vertrouwen?
• Maak direct een volledige backup van uw zakelijke e-mails (stuur ze liever niet door naar uw privé e-mailadres maar sla ze rechtstreeks op), notulen van vergaderingen, etc. voordat uw account wordt afgesloten.

Naar boven

3. Expat – terug naar Nederland

Een expat (kort voor expatriate) is een werknemer die door zijn werkgever wordt uitgezonden naar een ander land om daar werk te verrichten voor de werkgever. In de expat-overeenkomst (secondment) wordt meestal de duur van de uitzending genoemd, soms echter alleen de maximale of minimale duur. Ook wordt nogal eens een bepaling opgenomen over wat er gebeurt als de expat terugkeert naar Nederland. De hoofdregel is dat een Nederlandse werknemer die terugkeert naar Nederland de Nederlandse (ontslag-) bescherming geniet. Dit wil uiteraard niet zeggen dat ontslag niet mogelijk is.

Expats wonen en werken in het buitenland. Dat vergt veel aanpassingsvermogen, ook van eventuele gezinsleden. De problemen zijn dan ook groot als een expat “plotseling” en voortijdig wordt terug geroepen naar Nederland. Zeker als de kinderen ook nog eens midden in een schooljaar zitten.

Werkgevers blijken in de praktijk vaak de positie (nieuwe functie en taken) van de werknemer na terugkeer in Nederland niet goed te hebben geregeld. Dat leidt soms tot problemen die kunnen uitmonden in ontslag met een extra vergoeding.

Een goede tip is om voorafgaand aan de uitzending duidelijke afspraken te maken over de duur van de uitzending en over wat uw functie zal zijn na terugkeer. Bewaar alle (e-mail) correspondentie over de uitzending en/of terugkeer goed. Accepteer/teken geen buitenlandse arbeidsovereenkomst met het lokale bedrijf zonder dat het duidelijk is dat de expat-overeenkomst daarnaast nog blijft gelden.

Wanneer u door de werkgever wordt terug geroepen en u wilt eigenlijk blijven in het land van uitzending, dan is het verstandig om dit niet als zodanig te laten weten aan de werkgever. Wanneer u voortijdig wordt terug geroepen, dient u schriftelijk bezwaar te maken tegen deze voortijdige beëindiging, waarin u onder andere kunt aangeven dat u enorm verrast bent door deze gang van zaken. Vraag uw personeels- of HR-manager schriftelijk te bevestigen waarom u wordt terug geroepen naar Nederland en wat precies uw positie zal zijn zodra u terug bent in Nederland. Vraag om een functiebeschrijving en de daarbij behorende taken en verantwoordelijkheden. Neem hierbij geen genoegen met een onduidelijke tijdelijke functie.

In de meeste gevallen wordt uiteindelijk wel een nette regeling getroffen (vaststellingsovereenkomst met vertrekregeling). Ontslagadvocaat helpt u graag met advies en onderhandelt voor u met uw werkgever.

Naar boven

4. Tips voor de expat