Tips bij (dreigend) ontslag

• Laat u niet verrassen door een exit-gesprek. Meestal ziet u het al wel aankomen. Bereid dat dan zo goed mogelijk voor.
• Luister alleen en vraag om de reden(en) voor het ontslag. Nooit direct reageren!
• Neem eventueel het gesprek op (met uw smartphone bijvoorbeeld).
• Laat u niet onder druk zetten: er is nooit haast bij een ontslag, behalve aan de zijde van de werkgever.
• Vraag om een uitgewerkt schriftelijk voorstel.
• Verzamel thuis en op uw werk ook alle mogelijk (later) van belang zijnde stukken zoals de arbeidsovereenkomst(en), correspondentie (o.a. brieven, e-mails) van en aan uw werkgever (en zelfs kerstkaarten van de werkgever waarin u wordt bedankt voor uw inzet over het afgelopen jaar).
• Neem geen vakantiedagen op om bedenktijd “te kopen”. Overweeg zo nodig om u ziek te melden.
• Lever nooit zomaar uw auto, laptop of mobiele telefoon in.
• Let er goed op dat uw werkgever niet alvast intern (en al helemaal niet extern) communiceert dat u weg bent of weg zult gaan.
• Indien u direct op non-actief wordt gesteld heeft u (vrijwel) altijd recht op doorbetaling van uw loon, let daar op.
• Denk niet dat een verweer tegen reorganisatie of ontslag wegens financiële redenen kansloos is.
• Voer nooit zelf verweer, maar laat u bijstaan of adviseren door een deskundige. Vraag uw werkgever of deze bereid is de kosten daarvan te dragen.
• Tegen een ontslag op staande voet moet u altijd verweer voeren, anders krijgt u geen WW-uitkering!
• Houd de termijn voor het indienen van een verweerschrift goed in de gaten en wacht niet met het inschakelen van een ontslagadvocaat.
• Informeer bij de Ondernemingsraad of deze toestemming heeft gegeven voor de reorganisatie en vraag of er stukken zijn (zoals een reorganisatieplan of een nieuw organisatieschema).

Tips bij disfunctioneren

• Verzamel zo snel mogelijk op uw werk alle e-mails, brieven en verslagen over uw functioneren, notulen van vergaderingen en bijvoorbeeld eventuele kerstkaarten met dankwoorden voor uw inzet etcetera. Als u op non-actief wordt gesteld of u moet zich ziek melden dan kunt u er niet meer bij!
• Zorg dat u goed op de hoogte bent van de interne regels van uw bedrijf omtrent beoordelingen en functioneringsgesprekken. Zijn er aparte procedures en/of formulieren voor? Wie beoordeelt u?
• Vraag tussentijds of er klachten zijn met betrekking tot uw functioneren. Wacht daarmee niet tot het einde van het jaar. Neem tussentijdse opmerkingen/kritiek over het functioneren serieus en laat zien dat u er wat mee doet.
• Stem aan het begin van een jaar niet zomaar in met targets die de werkgever stelt. Waarop zijn die targets gebaseerd? Is dat wel in overeenstemming met de algehele marktontwikkeling? Ook al heeft u in het vorige jaar beter gepresteerd dan de target, dan is dat nog geen garantie dat het dit jaar óók beter zal gaan.
• Beklaag u (schriftelijk) over de (matige of slechte) beoordeling en geef daarbij gemotiveerd aan waarop u dat baseert.
• Controleer of uw collega’s beter of slechter presteren (als dat meetbaar is en door de werkgever wordt bijgehouden) en verzamel daarvan bewijsstukken (uitdraaien e.d.).
• Vallen de verkopen tegen in een jaar? Trek tijdig aan de bel en vraag desnoods uw werkgever om samen met u een nieuwe verkoopstrategie te maken.

Tips voor de statutair directeur

• Weet u wel zeker dat u een “echte” statutair directeur bent (bent u benoemd door de AvA/RvC en is er een benoemingsbesluit)? De enkele inschrijving als zodanig in de Kamer van Koophandel (KvK) is niet voldoende. Kijk ook goed in de Statuten van het bedrijf en in uw arbeidsovereenkomst.
• Als u een ontslag(-vergadering) voelt aankomen, overweeg dan om u ziek te melden (ga zo nodig eerst even langs de huisarts). Zolang u ziek bent hebt u de “gewone” ontslagbescherming.
• Hebt u in uw arbeidsovereenkomst een zogenaamde schadeloosstellingsclausule? Zo ja, dan wordt uw onderhandelingspositie alleen maar sterker.
• Grotere ondernemingen (zeker de beursgenoteerde) willen ontslag van hun directeuren graag buiten de rechter (en de pers) om regelen. Maak daarvan gebruik!
• Houd er rekening mee, dat – afgezien van uw computer en e-mail – uw ingediende onkostendeclaraties volledig worden onderzocht op onregelmatigheden dat zelfs de kleinste gedeclareerde privé onkosten u kwalijk kunnen worden genomen!
• Zorg ervoor dat u zeker weet wie uw vrienden en wie uw vijanden zijn binnen het bedrijf, de RvC en/of de AvA. Kunt u uw secretaresse (nog) vertrouwen?

Tips voor de expat

• Probeer vóór de uitzending duidelijke afspraken te maken over de duur van de uitzending en wat uw functie is bij terugkeer.
• Bewaar alle e-mails met de werkgever over de uitzending en/of terugkeer goed.
• Als u wordt teruggeroepen en u wilt eigenlijk blijven in het land van uitzending, laat dat dan nooit weten aan de werkgever.
• Accepteer/teken geen buitenlandse arbeidsovereenkomst met het lokale bedrijf zonder dat duidelijk is dat de expat-overeenkomst daarnaast nog blijft gelden.
• Maak schriftelijk bezwaar tegen voortijdige beëindiging van de uitzending en schrijf (e-mail) vooral dat u enorm verrast bent door de gang van zaken. Vraag Personeelszaken of de HR-manager schriftelijk waarom u wordt teruggeroepen en wat precies uw positie zal zijn zodra u terug bent in Nederland.
• Neem geen genoegen met een onduidelijke tijdelijke functie na terugkeer. Vraag naar de functiebeschrijving en de daarbij behorende taken en verantwoordelijkheden.
• Houd vanaf enkele maanden vóór repatriëring goed bij welke vacatures er (intern) zijn in NL bij uw werkgever.

Tips voor de ontslagregeling

• De kantonrechter heeft niet zoveel vrijheid meer om allerlei zaken voor u op maat te regelen (zoals de datum van het ontslag en de hoogte van de ontslagvergoeding) en ook niet de overige voor u van belang zijnde punten (zoals verval concurrentiebeding, bijdrage juridische kosten, getuigschrift, bonusafwikkeling, studiekostenbeding, gebruik lease-auto, optie-en aandelenregeling, etc.). Het UWV kan en mag hierover ook geen uitspraak doen. Een vaststellingsovereenkomst die op maat is afgestemd op uw situatie is daarom bijna altijd beter dan een procedure zonder afspraken.
• Bepaalde vergoedingen door de werkgever kunnen door de werkgever als bedrijfskosten worden opgevoerd (voorbeeld: kosten van bijscholing of outplacement).
• Lever uw (niet opgenomen) vakantiedagen niet zomaar in: ze zijn geld waard. Let er ook op dat ook het vakantiegeld (en bonus/provisie) over (de waarde van) de vakantiedagen wordt uitgekeerd.
• Over een eventuele bonus of 13e maand is meestal ook vakantiegeld verschuldigd!
• Besef dat een maand langer in dienst al een relatief belangrijk financieel voordeel oplevert (uw secundaire arbeidsvoorwaarden lopen dan ook gewoon door), maar ga nooit voor de laatste euro.
• De werkgever doet vaak een eerste aanbod voor een financiële regeling, maar zal dat bijna altijd willen verhogen als daarop goed wordt gereageerd door een ontslagadvocaat.

Tips bij de strategie

• Ga niet zelf “knutselen”. Laat uw advocaat uw reacties steeds lezen en zo nodig corrigeren of zelfs in concept opstellen.
• Laat nooit blijken dat u zelf óók wel weg wilt en dat het alleen maar een kwestie is van geld.
• Neem belangrijke gesprekken op (zeg dit niet tegen uw werkgever) en typ de gesprekken daarna woordelijk uit. Bewaar het bandje of het bestand met tekst.
• Laat uw werkgever voorstellen altijd op papier of e-mail zetten, zodat u er rustig over kunt nadenken. Doe tegenvoorstellen liefst alleen mondeling.
• Laat uw loyaliteit ten opzichte van uw werkgever onmiddellijk los! Probeer niet zijn probleem (u tegen een zo laag mogelijke vergoeding snel weg krijgen) op te lossen, maar denk aan uw eigen belang.
• Zeg nooit dat u al met een advocaat hebt afgestemd! Zeg hooguit dat u een kennis om advies hebt gevraagd.
• Laat nooit weten dat u (mogelijk) al een andere baan hebt. Dat kost u veel geld!
• Onderschat nooit het non-concurrentiebeding in uw arbeidsovereenkomst. U kunt er meer last van hebben dan u lief is.

Tot slot: Bedenk goed wie u wel en wie u niet kunt vertrouwen binnen de organisatie. Iedereen kiest uiteindelijk voor het eigen belang. Reken dus niet op hulp van uw collega’s.